Ζορμπάς και Καζαντζάκης:
ο απλός άνθρωπος του λαού και ο μορφωμένος,
που ψάχνουν εναγωνίως απαντήσεις στα υπαρξιακά προβλήματα που βασανίζουν το μυαλό και την ψυχή τους.
Συνειδητοποιούν με "ιερό τρόμο" ότι είναι "μικρά σκουληκάκια απάνω σε ένα φυλλαράκι γιγάντιου δέντρου. Το φυλλαράκι είναι η Γη, τα άλλα φύλλα είναι τα Αστέρια και το δέντρο το Σύμπαν".
Ασήμαντος ο άνθρωπος μέσα στην απεραντοσύνη του Σύμπαντος, αλλά ταυτόχρονα και τόσο σημαντικός. Σημαντικός, γιατί βυθίζεται στον κόσμο του, "τον ψαχουλεύει με λαχτάρα, τον οσμίζεται, τον γεύεται, τον νιώθει, στέκεται στην άκρη της φοβερής αβύσσου με τις αισθήσεις και την ατρόμητη καρδιά του σε επιφυλακή και νογά σύγκορμα και σύψυχα", - τον εξερευνεί, τον γνωρίζει, τον αλλάζει είτε προς το χειρότερο είτε προς το καλύτερο.
Ο Ζορμπάς, άνθρωπος υπαρκτός, έγινε το σύμβολο του ανθρώπου που σκέπτεται πολύ και υπεύθυνα, που αγωνίζεται αδιάλειπτα, για να αποφασίζει αυτός για τον εαυτό του και τη ζωή του, και για να παραμένει ελεύθερος, με αίσθημα ευθύνης και σεβασμού στον άνθρωπο, "μετουσιώνοντας το αναπάντεχο σε δική του λεύτερη βούληση".
Είπε ο Καζαντζάκης: "Δεν ελπίζω τίποτα, δε φοβούμαι τίποτα, είμαι λέφτερος".
Ποιες σκέψεις σας προκαλούν αυτά του τα λόγια; Τι σημαίνει, για τον καθένα μας, ανάλογα με τα βιώματα και τα πιστεύω μας, "είμαι λεύτερος;"
Αν μπορείς νάσαι ατάραχος όταν τριγύρω οι άλλοι
σε σένα ρίχνουν τ’ άδικο μέσα στην παραζάλη.
Αν μπορείς όταν δισταγμούς για σε θάχουν εκείνοι
νάχεις στη δύναμή σου εσύ κρυφήν εμπιστοσύνη.
Αν μπορείς νάσαι ακούραστος όταν προσμένεις κάτι
με ψέμα να μην απαντάς στων άλλων την απάτη.
Αν σε μισούν να μη μισείς κι αν είσαι πληγωμένος
να μην είσαι ευκολόπιστος μήτε πονηρεμένος.
Αν μπορείς να ονειρεύεσαι και τα όνειρα να ορίζεις
να σκέφτεσαι χωρίς τη ζωή στη σκέψη να χαρίζεις.
Αν μεγαλόψυχος μπορείς το ίδιο να ξανοίξεις
το θρίαμβο ή τον όλεθρο που κάποτε θα σμίξεις.
Αν υπομένεις τους κακούς ν’ ακούς που θα χαλνούνε
τα λόγια σου τ’ αληθινά κι άμυαλους θα πλανούνε.
Αν μπορείς ό,τι αγάπησες ρημάδι ν’ αντικρύσεις
με χαλασμένα σύνεργα το έργο να ξαναρχίσεις.
Αν όσα πλούτη κέρδισες μπορείς να τα σωριάσεις
σ’ ένα παιχνίδι τολμηρό να μην τα λογαριάσεις.
Κι όταν χαθούν αχάλαστη νάναι η ζωή σου εσένα
χωρίς να παραπονεθείς ποτέ για τα χαμένα.
Αν σκλάβα σου νάχεις μπορείς στην πράξη την καρδιά σου
να βρεις το θάρρος πούμεινε πολύν καιρό μακριά σου.
Αν στην καταστροφή μπορείς νάχεις την ίδια γνώμη
μ’ άσειστη θέληση να λες: «βάστα καρδιά μου ακόμη».
Κι αν δεν μπορείς φίλος κι εχθρός πίκρες να σε ποτίζει.
Κι αν εχτιμάς κάθε άνθρωπο μονάχα όσο τ’ αξίζει.
Κι αν το γοργό καιρό μπορείς σωστά να τον μετρήσεις
και μέσα του κάθε στιγμής τους θησαυρούς να κλείσεις.
Όλα δικά σου γίνονται τότε σ’ αυτή την πλάση
κι είσ’ άξιος άνδρας που κανείς δε θα σε ξεπεράσει.
ΡΑΝΤΓΙΑΡΝΤ ΚΙΠΛΙΝΓΚ, σε μετάφραση του Μαρίνου Σιγούρου
ο απλός άνθρωπος του λαού και ο μορφωμένος,
που ψάχνουν εναγωνίως απαντήσεις στα υπαρξιακά προβλήματα που βασανίζουν το μυαλό και την ψυχή τους.
Συνειδητοποιούν με "ιερό τρόμο" ότι είναι "μικρά σκουληκάκια απάνω σε ένα φυλλαράκι γιγάντιου δέντρου. Το φυλλαράκι είναι η Γη, τα άλλα φύλλα είναι τα Αστέρια και το δέντρο το Σύμπαν".
Ασήμαντος ο άνθρωπος μέσα στην απεραντοσύνη του Σύμπαντος, αλλά ταυτόχρονα και τόσο σημαντικός. Σημαντικός, γιατί βυθίζεται στον κόσμο του, "τον ψαχουλεύει με λαχτάρα, τον οσμίζεται, τον γεύεται, τον νιώθει, στέκεται στην άκρη της φοβερής αβύσσου με τις αισθήσεις και την ατρόμητη καρδιά του σε επιφυλακή και νογά σύγκορμα και σύψυχα", - τον εξερευνεί, τον γνωρίζει, τον αλλάζει είτε προς το χειρότερο είτε προς το καλύτερο.
Ο Ζορμπάς, άνθρωπος υπαρκτός, έγινε το σύμβολο του ανθρώπου που σκέπτεται πολύ και υπεύθυνα, που αγωνίζεται αδιάλειπτα, για να αποφασίζει αυτός για τον εαυτό του και τη ζωή του, και για να παραμένει ελεύθερος, με αίσθημα ευθύνης και σεβασμού στον άνθρωπο, "μετουσιώνοντας το αναπάντεχο σε δική του λεύτερη βούληση".
Είπε ο Καζαντζάκης: "Δεν ελπίζω τίποτα, δε φοβούμαι τίποτα, είμαι λέφτερος".
Ποιες σκέψεις σας προκαλούν αυτά του τα λόγια; Τι σημαίνει, για τον καθένα μας, ανάλογα με τα βιώματα και τα πιστεύω μας, "είμαι λεύτερος;"
Αν μπορείς νάσαι ατάραχος όταν τριγύρω οι άλλοι
σε σένα ρίχνουν τ’ άδικο μέσα στην παραζάλη.
Αν μπορείς όταν δισταγμούς για σε θάχουν εκείνοι
νάχεις στη δύναμή σου εσύ κρυφήν εμπιστοσύνη.
Αν μπορείς νάσαι ακούραστος όταν προσμένεις κάτι
με ψέμα να μην απαντάς στων άλλων την απάτη.
Αν σε μισούν να μη μισείς κι αν είσαι πληγωμένος
να μην είσαι ευκολόπιστος μήτε πονηρεμένος.
Αν μπορείς να ονειρεύεσαι και τα όνειρα να ορίζεις
να σκέφτεσαι χωρίς τη ζωή στη σκέψη να χαρίζεις.
Αν μεγαλόψυχος μπορείς το ίδιο να ξανοίξεις
το θρίαμβο ή τον όλεθρο που κάποτε θα σμίξεις.
Αν υπομένεις τους κακούς ν’ ακούς που θα χαλνούνε
τα λόγια σου τ’ αληθινά κι άμυαλους θα πλανούνε.
Αν μπορείς ό,τι αγάπησες ρημάδι ν’ αντικρύσεις
με χαλασμένα σύνεργα το έργο να ξαναρχίσεις.
Αν όσα πλούτη κέρδισες μπορείς να τα σωριάσεις
σ’ ένα παιχνίδι τολμηρό να μην τα λογαριάσεις.
Κι όταν χαθούν αχάλαστη νάναι η ζωή σου εσένα
χωρίς να παραπονεθείς ποτέ για τα χαμένα.
Αν σκλάβα σου νάχεις μπορείς στην πράξη την καρδιά σου
να βρεις το θάρρος πούμεινε πολύν καιρό μακριά σου.
Αν στην καταστροφή μπορείς νάχεις την ίδια γνώμη
μ’ άσειστη θέληση να λες: «βάστα καρδιά μου ακόμη».
Κι αν δεν μπορείς φίλος κι εχθρός πίκρες να σε ποτίζει.
Κι αν εχτιμάς κάθε άνθρωπο μονάχα όσο τ’ αξίζει.
Κι αν το γοργό καιρό μπορείς σωστά να τον μετρήσεις
και μέσα του κάθε στιγμής τους θησαυρούς να κλείσεις.
Όλα δικά σου γίνονται τότε σ’ αυτή την πλάση
κι είσ’ άξιος άνδρας που κανείς δε θα σε ξεπεράσει.
ΡΑΝΤΓΙΑΡΝΤ ΚΙΠΛΙΝΓΚ, σε μετάφραση του Μαρίνου Σιγούρου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου